خودت را محکم ببوس!

عزت نفس مفهومی بسیار گسترده ای است که نقش مهمی در زندگی ما دارد. برای این واژه تعاریف زیادی موجود است که هرکدام از جنبه خاصی به این موضوع نگاه می کند.
به طور کلی برای آشنایی با این مفهوم می توان به چند مطلب اشاره کرد:
احساسی است که نسبت به خودمان داریم:
این که چقدر خودمان را دوست داریم و چقدر برای خودمان ارزش قائل هستیم. اینکه وقتی به خودمان فکر میکنیم یا در آیینه به خودمان نگاه میکنیم چه حسی پیدا میکنیم. آیا خودمان را دوست داریم؟ عشق با دوست داشتن فرق میکند؛ ما وقتی عاشق کسی هستیم یعنی به او بدون توجه به کاستی ها و کمبود هایش علاقه مندیم. برای همین است که میگویند عاشق کور است! اما دوست داشتن این نیست؛ دوست داشتن یعنی اینکه ما فردی را با درنظر گرفتن همه کمبود هایش دوست بداریم. یعنی از این کمبود ها به خاطر ویژگی های فرد صرف نظر کنیم.
در بحث امروز ما هم همین قضیه وجود دارد. دوست داشتن خود یعنی پذیرفتن خود با تمام کاستی ها. عزت نفس بالا یعنی ابعادی از خودمان که دوست نداریم را یا بپذیریم و یا اگر می توانیم تغییرش دهیم. یعنی اگر قد کوتاهیی داریم آنرا قبول کنیم اما اگر اضافه وزن داریم تغییرش دهیم!
اما نکته ی مهمی که وجود دارد این است: اگر فکر میکنیم که مثلا وزنم را کم کنم تا احساس ارزشمندی کنم سخت در اشتباهید!
این یک قانون است: معمولاارتباط مستقیمی بین دستاورد های ما و احساس ارزشمندی که میکنیم وجود ندارد. البته که موفقیت های کوچک و بزرگ و رسیدن به اهداف تاثیر زیادی رو عزت نفس ما دارد؛ اما اینکه دستاورد هایم را زیاد کنم تا احساس ارزشمندی بیشتری کنم معمولا درست نیست.
اول باید خودمان را با تمام ابعادی که داریم بپذیریم بعد برای بهتر شدن خودمان اقدام کنیم.

باور به توانمندی هاست:
عزت نفس بالا یعنی به توانمندی ها و استعدادهایمان باور داشته باشیم. نه به این معنا که فکر کنیم در همه مسایل مهارت داریم و همه چیز را میدانیم؛ به این معنا که باور داشته باشیم در مسیر زندگی هرکجا که لازم باشد می توانیم یاد بگیریم. میتوانیم هرچیزی را آموزش ببینیم و مهارت های جدید کسب کنیم. به این معنا که اگر در شرایطی قرار گرفتیم از کمبود مهارت هایمان نترسیم. میتوانیم وقت بگذاریم و چیزهای جدید را فرا بگیریم و تمرین کنیم.
منشا درونی و بیرونی دارد:
تمام نظرات، صحبت ها، رفتارها و عقاید ما از فیلتر عزت نفس عبور میکنند و همگی از آن منشا میگیرند. از طرفی نحوه تربیت والدین در کودکی و برخورد اطرافیان هم نقش مهمی در احساس شایستگی ما دارد البته منظور این نیست که والدین خود را سرزنش کنید! چون با مطالعه و تمرین درست می شود.
اصلا خودتان قضاوت کنید کدام یک بهتر است؟ اینکه فردی به خاطر تربیت خوب والدین مهارت های ارتباطی و اعتماد به نفس خوبی داشته باشد یا فردی که با مطالعه و تلاش و تمرین خودش را اصلاح کرده باشد؟ در حالت اول باید از والدین فرد تقدیر کرد نه خود او!
در آینده مقاله ای در مورد نقش والدین در احساس ارزشمندی و عزت در کودکان خواهیم نوشت.
وقتی عزت نفس دارید واجد شرایط زیر هستید:
– از آنچه هستید خوشحالید.
– توانایی برای پاسخگویی یه خواسته هایتان را دارید.
– قادر به بیان احساس خود هستید.
– توانایی لبخند زدن به خود را دارید.
خود را به راحتی حقیر نمیدانید و بعید است دیگران را دست کم بگیرید.
با اعتماد به نفس تفاوت دارد:
در مقاله ای که درمورد مهارت نه گفتن صحبت کرده بودیم به تفاوت این دو مبحث اشاره کردیم. گفتیم که اعتماد به نفس مربوط به توانایی ها و مهارت های ماست؛ اگر من فوتبالیست خوبی باشم در زمین فوتبال احساس اعتماد به نفس بالای دارم. اما این به این معنا نیست که در همه جا به خودم اعتماد دارم. در واقع تقویت اعتماد به نفس نیازمند افزایش مهارت هاست.
اما عزت نفس این نیست. احساس شایستگی به خود یعنی اینکه در هر موقعیتی حس خوبی داشته باشم. از اینکه چیزی را بلد نیستم خجالت نکشم و اگر لازم بود آموزش ببینم.
در این مقاله به طور مفصل به تعریف این مفهوم پرداختیم. در مقالات بعدی شما را با عوامل موثر در تقویت و تضعیف آن آشنا میکنیم