انتخاب موضوع سخنرانی و کنفرانس ( و لکچر) | بهترین موضوعات سخنرانی

موضوع سخنرانی ! دغدغه اصلی

موضوع سخنرانی عموماً دغدغه بسیاری از اعضای مجموعه آموزش سخنرانی و فن بیان است و انتخاب موضوع همانقدر که مهم است دشوار نیز می‌باشد و از همین رو باید در نظر داشته باشیم که برای انتخاب آن چه متدها و روش‌هایی را رعایت کنیم.

همیشه یکی از موضوعات بسیار مهم در سخنرانی این است که ما بدانیم چه موضوعی را برای سخنرانی انتخاب کنیم.

حقیقت این است که انتخاب موضوع سخنرانی جایگاه بسیار بالایی دارد و در صورتی که ما به خوبی به آن توجه نکنیم مجبوریم تبعات آن را بپردازیم.

به نظر من بهترین فرمول ممکن برای انتخاب موضوع سخنرانی. همان فرمولی است که من در دوره جامع سخنرانی و فن بیان در مورد آن صحبت می‌کنیم و در این نوشته قصد دارم روش‌های انتخاب موضوع برای سخنرانی را با شما به اشتراک بگذارم و به شما تضمینن می‌دهم که اگر مطالب بیان شده در این نوشته را با دقت مطالعه کنید و به کار ببندید.

می‌توانید مطمئن باشید که موضوع ارائه شده به اندازه کافی جذاب و مناسب است و اکنون زمان آن رسیده که به موضوعات دیگر فکر کنید.

تکنیک اصلی انتخاب موضوع سخنرانی

اصول ضروری انتخاب موضوع سخنرانی

برای انتخاب موضوع سخنرانی باید موضوعی که انتخاب می‌کنیم سه ویژگی داشته باشد:

ما در مورد آن متخصص باشیم ( یا حداقل اطلاعات کافی داشته باشیم)
مخاطبان ما به موضوع علاقه داشته باشند
ما نیز به موضوع علاقه داشته باشیم.

در حقیقت برای انتخاب موضوع مناسب. باید این سه ویژگی به صورت همزمان وجود داشته باشند و اگر این سه ویژگی با همدیگر نباشند می‌توان مطمئن بود که در بهترین حالت بخشی از کار ما ایده‌آل نخواهد بود…

اجازه بدهید بقیه توضیحات را با یک مثال پی بگیریم. فرض کنید که شرکت شما که در زمینه اجاره تابلوها و بیبوردهای تبلیغی فعالیت می‌کند، اسپانسر یک سمینار در زمینه مهارت‌های فروشندگی و بازاریابی شده و برگزار کننده همایش به شما این فرصت را داده که به مدت ۵ دقیق هبرای ۲ هزار شرکت کننده سخنرانی کنید! این یک فرصت فوق‌العاده است که اگر از آن به خوبی استفاده کنیم می‌توانیم می‌توانیم موفقیت‌های شغلی بسیاری را به دست بیاوریم و اگر این فرصت را از دست بدهیم، علاوه بر این که هزینه بسیاری انجام داده‌ایم جایگاه ما نیز دچار تزلزل خواهد شد.

در اینجا چند حالت از حالت‌های موجود برای انتخاب موضوع را انتخاب می‌کنیم و در مورد آن صحبت می‌کنیم:

زمانی که موضوع را دوست داریم و در آن متخصص هستیم اما مخاطب آن را دوست ندارد.

در این حالت ممکن است ما به دلیل تخصص اطلاعات خوبی داشته باشیم و البته به دلیل علاقه‌ای که به موضوع داریم، موضوع را بسیار با هیجان و جذابیت ارائه کنیم اما مسأله اینجاست که حتی این دو شرط باعث نمی‌شود که مخاطب لزوماْ به ما گوش کند زیرا اگر مخاطب موضوعی را دوست نداشته باشد، هر کاری هم که بکنیم، بازهم نمی‌توانیم توجه او را به خود جلب کنیم.

یکی از بهترین مثال‌ها، مثال دوست عزیزی بود که در زمینه دعوت افراد به فرزندآوری بیشتر فعالیت و تبلیغ می‌کرد و او در زمینه تخصصی خود اطلاعات زیادی داشت و البته این موضوع را به عنوان یک وظیفه می‌دید و نسب به آن علاقه و هیجان زیادی داشت اما مشکل اینجا بود که مخاطبان او واقعاْ توجیه نبودند که چرا باید این کار را انجام دهند و از همین رو صحبت‌های این دوست تا زمانی که با راهکار زیر آشنا شود، اثرگذاری زیادی نداشت.

راهکاری که در این مواقع پیشنهاد می‌شود این است که ما باید در همان ابتدای صحبتانمان کاری کنیم که مخاطبان نسبت به موضوع ما علاقه مند شوند و یا حداقل حس مسئولیت داشته باشند!

مقایسه شرایط فعلی با شرایط ایده‌آل و یا بیان چند نکته جالب و یا ارائه یک قول تضمیمی جالب می‌تواند یکی از روش‌های جالب برای شروع باشد که اگر به خوبی صورت بگیرد می‌تواند باعث ایجاد علاقه در مخاطبان بشود.

زمانی که موضوع را دوست نداریم اما مخاطب آن را دوست دارد و در آن متخصص هستیم.

گاهی اوقات ما در یک موضوع متخصص هستیم و التبه مخاطب نیز این موضوع را دوست دارد، اما مشکل اینجاست که ما این موضوع را دوست نداریم و برای همین اتفاقی که رخ می‌دهد این است که اطلاعات مفید ما برای مخاطبی که تشنه علم مورد نظر است آنچنان موثر واقع نمی‌شود زیرا ما علاقه و هیجانی نسبت به این موضوع نداریم.

نمونه بارز این موضوع برخی از اساتید دانشگاهی هستند که در مورد موضوعی اطلاعات بسیار زیادی دارند و اکثر مخاطبان آنها نیز از روی علاقه در این رشته تحصیلی مشغول به تحصیل هستند اما این اساتید تنها به دلیل مسائل مالی به تدریس مشغول هستند و به محض این که منبع مالی دیگری داشته باشند دست از تدریس می‌کشند!

خب در این حالت مخاطبان آگاهانه یا ناخودآگاهانه متوجه این موضوع می‌شوند و میزان توجه آنها به مراتب کمتر خواهد شد.

برای این دسته از سخنرانان من هیچ توصیه‌ای جز رها کردن موضوع و انتخاب موضوعی دیگر ندارم. زیرا اعتقاد دارم کاری که از روی علاقه شخصی انجام نشود هیچ ارزشی نخواهد داشت

ملاک شخصی من برای انجام یک کار این است که ببینم آیا اگر برای همین کار به من دستمزد ندهند نیز حاضر به انجام آن هستم؟

زمانی که هم ما موضوع را دوست داریم و هم مخاطب اما در مورد آن اطلاعی نداریم.

و آخرین حالتی که قصد دارم در این نوشته برسی کنم زمانی است که هم ما و هم مخاطب به موضوعی علاقه مند هستیم اما در مورد آن اطلاعی نداریم صحبت دقیقاً می‌شود مثل صحبت‌های راننده تاکسی و مسافران در مورد انرژی هسته‌ای! جذاب اما بی محتوا!

حالا مساله این است که شما بتوانید بهترین و ایده‌آل ترین حالت سخنرانی را پیدا کنید و بهترین موضوع سخنرانی را برای خود بیابید.

بهترین موضوع برای سخنرانی موثرسخنرانی

موضوع من (مهارت های مشتری مداری) موضوع بسیار خوبی بود و در آن تخصص داشتم. اما مخاطبان از من ارتباط موثر می‌خواستند (که البته آن را هم بارها تدریس کرده‌ام: نگاه کنید به سمینار ارتباط موثر ) کاری که در این شرایط به ذهنم رسید این بود که موضوعع مشتری مداری را با رویکرد ارتباط موثر ارائه کنم تا هم موضوع اصلی حفظ شود و هم مخاطبان به آن گوش کنند و توقع آنها برآوردهه شود.

بنابراین باید بگویم که بهترین موضوع سخنرانی وجود ندارد و آنچه مهم است درک درستی از ترکیب سخنران، مخاطب، محیط و توقع است که بر اساس آن باید سخنران تصمیم درستی اتخاذ کند.

لیست موضوعات سخنرانی

یکی دیگر از درخواست های عجیب افرادی که از سخنرانی چیز زیادی نمی‌دانند، این است که از ما لیست موضوعات سخنرانی را درخواست می‌کنند!

یعنی از ما می‌خواهند که لیستی به آنها بدهیم که در آن موضوعات مختلفی در مورد سخنرانی نوشته شده باشد و آنها در مورد آن صحبت کنند.

بدون شک با خواندن متن تا اینجا می‌دانید که چنین لیستی وجود ندارد و نباید داشته باشد!

زیرا هر فردی و هر مخاطبی شرایط خاص خود را دارد مثلاً هیچ لیستی نمی‌تواند هم برای یک پزشک مفید باشد و هم برای یک مدیر!

بنابراین چنین لیستی وجود ندارد.

اشتباهات در انتخاب موضوع سخنرانی

و اما نوبتی هم که باشد، نوبت می رسد به اشتباهات متداول در انتخاب موضوع سخنرانی. در ادامه قصد داریم چند مورد از اصلی ترین اشتباهات در رابطه با انتخاب موضوع را با یکدیگر مرور کنیم.

در نظر نگرفتن علاقه مخاطب

بدون شک اولین اشتباه در نظر نگرفتن علاقه مخاطبان به موضوع سخنرانی است.حتماً موضوع برای مخاطب شما نیز دارای جذابیت باشد.

ممکن است شما موضوعی را بسیار مسلط باشید و در آن مختصص بوده و تجربه کافی هم داشته‌اید اما این موضوع هیچ ارتباطی با مخاطبان شما نداشته باشد و آنها نیز علاقه‌ای به شنیدن موضوع نداشته باشند.

در چنین صورتی اگر موضوع مورد علاقه خود را انتخاب کنید نشان از خودخواهی و بی‌توجهی به مخاطبان است.

عدم تناسب با زمان

یکی از زمان‌هایی که دوست دارم خودم را از پنجره خانه‌ بیرون پرت کنم (البته خانه ما طبقه اول است!) زمان‌هایی است که سخنران روی سن می‌آید و می‌گوید البته موضوع صحبت من، آنقدر مفصل است که ساعت‌ها و روزها باید در مورد آن صحبت کرد و واقعاً امکان پذیر نیست که بتوانم آن را در مدت زمان کوتاهی ارائه کنم….

اگر بخواهم از زبان یک متخصص جمله بالا را ترجمه بکنم دو معنا می‌توانم برای شما استخراج کنم:

من نتوانستم موضوع مناسبی فراخور وقت تعیین شده آماده کنم.

من نمی‌توانم صحبت‌های مهم را انتخاب کنم و اولویت و آنها را مدیریت کنم.

توجه کنید که موضوع شما تا حد ممکن جزئی و متناسب با زمان باشد تا دچار کمبود وقت برای سخنرانی نشوید. به قول خودم:

دیدن چهره کسانی که می‌خواهند تاریخ ایران پس از اسلام را در مدت ۱۰ دقیقه ارائه کننده واقعاً خنده دار است! شبیه کسانی که می‌خواهند یک نردبان را در جیب خود جا کنند!

نمی‌توانیم نظر همه را جلب کنیم

به تصویر زیر نگاه کنید:

به نظر من این تصویر به اندازه کافی گویاست که چقدر تفاوت میان ذهنیت مخاطبان وجود دارد. این که بخواهیم نظر همه مخاطبان را جلب کنیم حتماً کار غیر ممکنی است و باید بدانیم که چنین موضوعی مقدور نیست.

کاری که ما باید انجام دهیم این است که غالب مخاطبان و قشر هدفی که مد نظرمان هست را جلب کنیم و سعی کنیم تا حد ممکن کسی را از خود نرنجانیم! همین!

این که بخواهیم نظر همه را جلب کنیم غیر ممکن است و نظرسنجی‌های هر دوره نشان می‌دهد که چنین موضوعی بسیار غیر ممکن خواهد بود زیرا در برگه‌های نظر سنجی یک کلاس دو نفر می‌نویسند و موضوع عالی بود و سه نفر می‌نویسند در انتخاب موضوع دقت شود.

موضوع لکچر (Topic for lecture) و کنفرانس

همچنین بسیاری از دانشجویان کلاس‌های زبان انگلیسی از ما می پرسند که چه موضوعی برای ارائه کنفرانس و یا presentation مناسب است؟

خوشبختانه در چنین شرایطی لزومی ندارد که همه شرایط بالا رعایت شوند (هرچند اگر این موضوع رعایت شود عالی خواهد بود) اما هدف اصلی از ارائه لکچر این است که مهارت صحبت در جمع شما تقویت شود و بنابراین برای کلاس انگلیسی می‌توانید به مقاله مقابل مراجعه کنید. (Topic for lecture)

این سخنران است که باید موضوع سخنرانی خود را جذاب کند

به عنوان سخن پایانی باید این را بگویم که در بسیاری از موارد، این که موضوع چقدر جذاب است اهمیتی ندارد و این هنر سخنران است که می تواند یک موضوع سخنرانی بسیار ضعیف را تبدیل به یک موضوع سخنرانی جذاب نماید.

منبع : بیشترازیک