کنترل ترس از سخنرانی با پاورپوینت
برای همه ما، ترس از سخنرانی موضوع بسیار مهمی است و همیشه دنبال ترفندها، راه‌ها و روش‌هایی هستیم که بتوانیم ترس خود را از سخنرانی کنترل و مدیریت کنیم.
برای همه ما مهم است که قبل از سخنرانی نفسمان نگیرد، دستمان نلرزد، دهانمان خشک نشود و صدایمان نگیرد (و یا حتی دچار آبریزش بینی نشویم)
کارگاه کنترل ترس از سخنرانی همیشه یکی از کارگاه‌های بسیار پرطرفدار در مجموعه ما بوده است (و گویا خواهد بود) به همین دلیل بهانه‌ای پیش آمد که چند راهکار برای مدیریت بهتر استرس و ترس از سخنرانی با پاورپوینت را بیان کنم.
چرا ترس از سخنرانی داریم؟
تقریباً همه افراد تصوّر می‌کنند که فقط خودشان از سخنرانی می‌ترسند و به گونه‌ای از آن صحبت می‌کنند که انگار یک راز بزرگ است و هیچ کس دیگری چنین ترسی ندارد!
اما حقیقت این است که همه – یا به بیانی بهتر، اکثر افراد – ترس از سخنرانی دارند و این ترس به گونه‌ای بروز می‌یابد.
برخی دستشان می‌لرزد، نفسشان می‌گیرد، احساس می‌کنند صورتشان سرخ شده است، دهانشان خشک می‌شود، حرف یادشان می‌رود و یا …
اما حقیقت این است که باید بدانیم که در موضوع ترس از سخنرانی ما در دنیا تنها نیستیم و این موضوع بسیار گسترده و فراگیر است به گونه‌ای که مارک توآین نویسنده و ادیب معروف می‌گوید:
دو نوع سخنران وجود دارد، کسی که می‌ترسد و کسی که دروع می‌گوید!
این که چرا از سخنرانی می‌ترسییم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد اما یکی از اصلی‌ترین دلایلش این است که ما از ناشناخته‌ای ترس داریم!
در حقیقت اگر از چیزی می‌ترسیم (مثل تاریکی، مرگ یا …) معمولاً به این دلیل است که شناخت کافی از آن موضوعع نداریم و برای سخنرانی نیز در ۹۰ درصد اوقات همینطور است.
ترس از سخنرانی به دلیل این که ما شناخت کافی از شرایط نداریم، مغزز ما احساس خطر می‌کند که نکند خرابکاری کنیم،نکند اشتباه کنیم و نکند مورد تأیید قرار نگیریم…
پس اگر بخواهم یک روش کلی برای کنترل ترس از سخنرانی بیابیم این است که:
خودمان و ذهنمان شناخت کافی از از شرایط سخنرانی داشته باشیم و ناشناخته‌هایی برایمان باقی نماند…
من هم گاهی قبل از شروع سخنرانی‌هایم نگران هستم!
تقریباً مطمئنم که هیچکدام از خواننده‌های این نوشته، بیشتر از من سخنرانی ندارند و (گاهی اوقات تا هفته‌ای ده سخنرانی!) اما شاید برای شما جالب باشد اگر بدانید که من هم در برخی از سخنرانی‌ها، مخصوصاً اگر شرایط خاص باشد، مخاطبان متفاوت، یا یک ویژگی خاصی داشته باشد کمی نگران هستم!
برای مثال زمانی که برای اولین بار می‌خواستم در برج میلاد سخنرانی کنم، خیلی نگران بودم، زیرا فکر می‌کردم که اینجا یک جای خاص است، اما اکنون برای این که بارها و بارها و در برج میلاد سخنرانی داشته‌ام، هیچ ترسی ندارم و واقعاً بدون هیچ استرس و نگرانی به سخنرانی می‌پردازم!
یا مثلاً وقتی برای اولین بار به شهر دیگری برای سخنرانی دعوت شدم، نگران بودم که نکند آنها با مخاطبان تهرانی که در کلاس‌هایم حضور پیدا می‌کنند تفاوت زیادی داشته باشند! اما اکنون وقتی به شهرهای دیگر برای سخنرانی دعوت می‌شوم، بینهایت خوشحال می‌شوم!
در حقیقت اگر ویژگی ناشناخته‌ای در سخنرانی وجود داشته باشد، به احتمال زیاد ترس ما تشدید خواهد شد و اگر هرچه بیشتر تمرین کنیم و خودمان را در شرایط به گونه‌ای قرار دهیم که کمتر چیزی ناشناخته باشد، به احتمال زیاد ترس کمتری خواهیم داشت!
دیگر چه راهکارهایی برای کنترل ترس از سخنرانی وجود دارد؟
شاید یکی از بهترین مطالب آموزشی در مورد کنترل ترس از سخنرانی، ویدئو خانم داین ویندینگلند باشد که به صورت اختصاصی برای کاربران وبسایت آموزش سخنرانی و فن بیان ضبط و ارسال شده است.
در آن ویدئوی آموزشی چند ترفرند بسیار کاربردی در مورد کنترلل ترس از سخنرانی گفته شده است که مطمئنم برای شما دوستان عزیز جالب توجه خواهد بود.
اما برویم سراغ بحث اصلی خود! این که آیا پاورپوینت می‌تواند به کنترل ترس ما از سخنرانی کمک کند؟
چه زمانی پاورپوینت به کنترل ترس از سخنرانی کمک نمی‌کند
همانطور که در دلیل ترس از سخنرانی در بالا صحبت کردیم، اگر چیزی برایمان ناشناخته باشد، احتمالاً باعث می‌شود که ترس بیشتری داشته باشیم و در ادامه خواهیم گف اگر به صورت غیر حرفه‌ای با پاورپوینت کار کنیم، ترس و نگرانی ما بیشتر خواهد بود!
۱٫ عدم تسلط به محتوا
اگر به آنچه می‌خواهید در موردش صحبت کنید تسلط کامل نداشته باشید، مطمئن باشید که پاورپوینت فقط یک چیز دست و پا گیر خواهد بود و بیشتر باعث نگرانی شما خواهد شد!
۲٫ تمرین نکردن با پاورپوینت
اگر سخنرانی خود را به صورت عملی و از روی پاورپوینت اجرا نکرده باشید مطمئن باشید که پاورپوینت گریه شما را در خواهد آورد زیرا خیلی از چیزها را اصلاً امتحان نکرده‌اید! نمی‌دانید که الان باید به پاورپوینت نگاه کنید یا به مخاطبان؟
یک اسلاید را جا به جا نوشته‌اید و هزاران مشکل دیگر
پس کاملاً ضروری است که حتماً و حتماً سخنرانی خود را با پاورپوینت تمرین کنید
۳٫ تست نکردن برنامه
در دانشگاه بارها این موضوع را دیده‌ام که بعضی از دانشجو ها خیلی بامزه هستند! موقعی که کنفرانس دارند، خیلی راحت و بی‌توجه با یک فلش مموری سر کلاس می‌آیند، آن را به کامپیوتر وصل می‌کنند و بعد که اسلاید‌ها را چک می‌کنند می‌گویند:
چرا پاورپوینت ما کار نمی‌کند؟
در چنین مواقعی پاسخ من این است که آیا من باید به این سوال جواب بدهم؟
متأسفانه خیلی از ما بدون این که فایل سخنرانی خود را در دستگاه محل سخنرانی تست کنیم، قصد داریم سخنرانی را شروع کنیم که احتمال ایجاد مشکل بسیار زیاد است.
کاملاً ضروری است که مدتی قبل از شروع برنامه در محل حضور داشته باشید و همه چیز را از اول تا آخر یک بار تست کرده باشید.
۴٫ پاورپوینت‌های غیر اصولی:
اگر پاورپوینت‌های غیر اصولی و اشتباهی ساخته باشید، (مثلاً این که متن خود را از اول تا آخر در پاورپوینت تایب کرده باشید) مطمئن باشید که پاورپوینت فقط بلای جان شما خواهد بود.
چرا که میان سخنرانی متوجه می‌شود که مخاطبان گیج می‌شوند که به شما گوش کنند یا متن پاورپوینت را بخوانند و در نتیجه تصمیم می‌گیرند که هیچکدام از این دو کار را انجام ندهند!
چه زمانی پاورپوینت به کنترل ترس از سخنرانی کمک می‌کند
اما اگر پاورپوینت ما اصولی باشد، مطمئن باشید به عنوان یک ابزار قدرتمند می‌توانیم روی آن حساب کنیم و بدون شک باعث می‌شود که ترس ما از سخنرانی کاهش پیدا کند.
زیرا اصلی ترین کار آن این است که ناشناخته‌های ما را از سخنرانی کم می‌کند:
۱٫ فراموش نکردن
یکی از بزرگترین نگرانی‌های همه ما در سخنرانی این است که نکند متن سخنرانی خود را فراموش کنیم؟!
و همین موضوع باعث می‌شود که قسمت قابل توجهی از توان مغز ما صرف این موضوع هدر شود.
حال اگر پاورپوینت خود را به درستی طراحی کرده باشید، می‌توانید مطمئن باشید که حداقل از این بابت خیالتان راحت است و متن کاملاً جلوی چشم شما و مخاطبان است!
۲٫ تسلط بر محتوا و نظم آن
یکی از بهترین‌تمرین‌های دسته بندی و ایجاد نظم در یادگیری این است که با استفاده از مطالب یاد گرفته شده یک پاورپوینت درست کنیم و اگر این موضوع را جدی بگیریم می‌توانیم خوشحال باشیم که یک تمرین بسیار خوب را انجام داده‌ایم و آن هم دسته بندی و ایجاد نظم در مطالب است.
اگر پاورپوینت را درست طراحی کنیم، یک تمرین خود، یعنی دسته بندی مطالب را به خوبی انجام داده‌ایم.
۳٫ برنامه ریزی از قبل
وقتی شما پاورپوینت درست می‌کنید، یعنی مجبور هستید که در مورد نحوه ارائه برنامه ریزی کنید و این ناشناخته‌های شما را بسیار کمتر خواهد کرد و تسلط شما بسیار زیاد خواهد بود.
وقتی قبل از سخنرانی برنامه ریزی کرده باشید، ضمیر ناخودآگاهِ شما احساس می‌کند که این شرایط تکراری است و قبلاً انجام شده است و به همین واسطه ترس شما از سخنرانی بسیار کمتر خواهد بود.
منبع : بیشترازیک
دیدگاه بگذارید