اثر پروانه ای و سخنرانی بداهه

اثر پروانه‏ای را من می‏خواهم خیلی ساده به شما بگویم.

دیدگاه کلی و فلسفه‏ی اثر پروانه‏ای این است که کارهای کوچک ما می‏تواند نتایج خیلی بزرگی داشته باشد و نامش به خاطر این است اگر پروانه‏ای در چین پر طوفان می‏شود.

این البته یک حالت ویژه است ولی واقعاً اتفاقاتی وجود دارد در زندگی همه ماها که خیلی کوچک هستند ولی اثرات خیلی بزرگی دارند، اثراتی که خیلی ازماها اصلاً نمی‏توانیم فکر کنیم که این اثرات از همین پروانه‏ی کوچک شکل گرفته است.

من اینجا می‏خواهم دو تا از پروانه‏های زندگی خودم را بگویم که طوفانهای بزرگی را در زندگی من ایجاد کردند.

مورد نخست برمی‏گردد به چندین سال پیش زمانی که من سال سوم راهنمایی بودم در آن سال خیلی آدم شری بودم و معمولاً موارد انظباطی برای من به راه بود و سال دوم راهنمایی من اخراج شدم و سه ماه خانواده‏ی من زحمت کشیدند که من را دوباره به این مدرسه بیاورند و دوباره ثبت نام شدم و با خود قرارگذاشتم که خوب باشم و به نسبت خودم خوب بودم یعنی معمولاً نمره‏ام پایین پانزده نمی‏شد و همه چیز خیلی خوب بود و امیدوار می‏شدم که بتوانم از راهنمایی بروم دبیرستان همان مدرسه و همه چیز خیلی خوب بود تا پیش از عید که داشتم دستهایم را در دستشویی می‏شستم که یکی از دوستان با گچ یک حرفی رو دستشویی برای من نوشت و من هم یک سال خوب بودم و آن گچ داشت مرا وسوسه می‏کرد که پاسخ آن گج را بدهم و ناظم هم به من گفت برو دفتر و آمدم دفتر و کار من اصلاً خوب نبود ولی یک اتفاق بود و یک پروانه بود که قطعی شد که من نمی‏توانم از راهنمایی به دبیرستان آنجا بروم.

در ظاهر پروانه خیلی بدی بود ولی بعد فهمیدم که چه پروانه خوی بود و خیلی خوشحالم که آن اتفاق افتاد و الان خیلی خوشحال‏ترم که ناظم عزیزم اینجا حضور دارند.

خوب واقعاً شرایط مدرسه نمی‏توانست من را تحمل کند و هیچ ایرادی هم به آن سیستم نبود و من خوشحالم و اگر در آن سیستم می‏ماندم خیلی از کارهایی که الان انجام دادم و خیلی از کتابهایی که در دوران دبیرستان نوشتم را نمی‏توانستم چاپ و منتشر کنم و اتفاقات دیگری بیفتد.

این پروانه‏ی‏ نخست زندگی من.

اما پروانه دوم زندگی من وقتی که دومین کتابم چاپ شد بیشتر دوستان می‏دانستند و من کتابها را هدیه می‏دادم به دوستانم و کتاب را هدیه دادم به یکی از دوستان و درحقیقت یکی از همکارانم و آن شخص متوجه شد که من با انتشاراتی‏ها سروکار دارم تا یک روز به من زنگ زد و گفت که شما می‏‏دانید که کتابهای قدیمی را از کجا می‏شود پیدا کرد؟

و گفتم نه نمی‏دانم و گفت من دنبال یک کتاب خاص می‏گردم و گفتم که نمی‏دانم ولی بگو چه کتابی است شاید برایت پیدا کردم و گفت متشکر کتاب فیزیک هسته‏ای است و این کتاب را اگر توانستی بگو که از کجا می‏توانم پیدا کنم.

من ناراحت شدم که دوستم گفت در به در دنبال کتاب در کتاب فروشی‏ها گشتم و خوب مهارتم در جستجوی اینترنتی بد نیست و شروع کردم به جستجو کردن کتابی که سال شصت و هشت آخرین نسخه‏اش بود و پس از آن دیگر چاپ نشده بود نسخه الکترونیکی آن را پیدا کردم و زنگ زدم به آن دوستم و گفتم که این کتاب پیدا شد و پس از اینکه این کتاب پیدا شد کمی زمان جلو می‏رود و من می‏خواهم همسرم را تشویق کنید متشکرم.

این دو تا از پروانه‏های زندگی من بود اتفاقات خیلی کوچک شاید اگر آن روز من گچ را برنمی‏داشتم و شاید اگر آن روز من آن کتاب را دنبالش نمی‏گشتم و می‏گفتم که حال ندارم خیلی از اتفاقات زندگی‏‏ام امروز نمی‏افتاد الان نمی‏دانم کجا بودم ولی به احتمال زیاد اینجا نبودم این دو تا از پروانه‏های زندگی من بود و این مقدمه را گفتم چون می‏خواهیم اینجا یک پروانه‏ی خیلی خوب در زندگی همه را به شما آموزش دهم و آن هم سخنرانی بداهه است.

اینکه بتوانید بدون آمادگی قبلی و اطلاع قبلی یک سخنرانی انجام دهید یعنی همین الان بگویند که شما بیایید و یک سخنرانی انجام دهید هیچ اطلاع قبلی وجود نداشته اما بتوانید بیایید اینجا خیلی قدرتمند و محکم سخنرانیتان را اجرا کنید این می‏شود سخنرانی بداهه و به نظر من می‏تواند یک پروانه بسیار قدرتمند به ویژه در کسب و کار ما باشد یعنی اگر ما بتوانیم بدون آمادگی‏های قبلی سخنرانی‏های قدرتمندی را ارائه کنیم مطمئناً نتایج خیلی بزرگی برای ما رقم خواهد زد.

سخنرانی بداهه یعنی سخنرانی بدون اطلاع قبلی.

ما برای بداهه خودمان را آماده می‏کنیم حتی اگر موضوعش را ندانیم و به مغزمان یاد می‏دهیم که چگونه منظم صحبت کند و چگونه وقتی گفته می‏شود بیاییم اینجا نلرزیم و خودمان را گم نکنیم یا صحبتمان انسجام نداشته باشد این می‏شود تمرین ما برای سخنرانی بداهه تمرینهای خیلی زیادی داریم.

متأسفانه در کشور ما دوستانی که یک مقدار وارد بداهه شده ‏اند مطالبی را گفته‏اند که درست نیست اما بداهه یعنی اینکه ما ذهنمان را آماده کنیم وقتی همین الان موضوعمان را به ما گفتند و سی ثانیه فرصت داریم که بیاییم روی صحنه یک کلیاتی در ذهن ما شکل بگیرید.

پس اینجا می‏توانیم بدون اطلاع قبلی بنویسید نه آمادگی قبلی ما خودمان را از همین الان قرار است که آماده کنیم برای سخنرانی بداهه و مهارتهایش را یاد بگیریم.

می‏رویم سراغ گام بعدی.

می‏خواهم یک ترفند برای انسجام صحبت را به شما بگویم. فرمول پیپ یعنی از ما می‏خواهند که درمورد موضوعی صحبت کنیم و نمی‏دانیم که ازکجا باید شروع کنیم و چه کار کنیم و می‏آییم شروع به پراکنده صحبت کردن و یک چیزی یادمان می‏آید و دوباره آن را می‏گوییم و خیلی پراکنده این کار را انجام می‏دهیم.

پیپ یکی از ترفندهایی است که به ما کمک می‏کند که صحبتمان انسجام داشته باشد.

یعنی اینکه وقتی از ما می‏خواهند در مورد یک موضوع صحبت کنیم نخست نکته کلی را می‏گوییم ظرف سی ثانیه که ما می‏خواهیم در مورد چه چیزی صحبت کنیم و نکته اصلی صحبت ما چیست.

سپس شروع می‏کنیم توضیح دادن این نکته که این نکته که ما گفتیم توضیحش چیست و سپس می‏رویم سراغ مثال و در مورد آن موضوع مثال می‏زنیم و سپس دوباره آن نکته را تکرار می‏کنیم.

مثلاً در مورد گیاه‏خواری من نخست در ذهنم تنظیم می‏کنم که می‏خواهم به کجا برسم بی ‏هدف اگر بگوییم هیچ فرمولی به درد نمی‏خورد من مثلاً می‏خواهم بگویم گیاه‏خواری خوب است یا بد است و گاهی اوقات هیچ هدفی ندارم و فقط می‏خواهم چند دقیقه صحبت کنم می‏رویم سراغ گیاه‏خواری.

می‏گوییم که: دوستان عزیز سلام من امروز می‏خواهم در مورد گیاه‏خواری با شما صحبت کنم. نکته نخست را شنیدیم گیاه‏‏خواری بود.

حالا می‏رویم سراغ توضیح: همه‏ی ما در مورد گیاه‏خواری مطالبی را شنیده‏ایم برخی می‏گویند که خیلی خوب است و برخی می‏گویند که گیاه‏خواری باید صرف باشد و باید فقط از گیاه استفاده کنیم و جنبش‏هایی راه افتاده است که می‏گوید ما نباید اصلاً از حیوانات استفاده کنیم و نباید آنها را کشت و صحبتهای دیگر. برخی گیاه‏خواری را مترادف خام‏خواری می‏دانند یعنی اصلاً هیچ چیز را نباید بپزیم و کاملاً طبیعی باید مصرف کنیم.

حالا می‏خواهم مثال بزنم: مثلاً من خودم فکر می‏کنم که اگر گیاه‏خوار بودم در رژیم غذایی من چه چیزهایی رخ می‏داد امروز باید فقط برنج می‏خوردم اصلاً نمی‏دانم برنج جزو برنامه غذایی است یا نه.

یکی از ترفندها این است که اگر جایی گیر می‏کنید می‏توانید از مخاطب استفاده کنید و دوباره شروع می‏کنم مثال زدن و دوباره نکته اصلی را می‏‏گویم بنابراین به نظر من گیاه‏خواری شاید خوب باشد اما اجرایی کردن آن به ویژه در زندگی‏های ما کمی سخت است.

این یک صحبت خیلی کوتاه بود من نخواستم خیلی صحبت کنم. ولی این فرمول پیپ این نیست که فقط یک فرمول باشد و با دانستن آن کار انجام شود نه باید تمرین کرد تا به این توانای رسید که بدون هیچ اطلاعی از موضوع بتوانیم با آن ارتباط برقرار کنیم. دوستان عزیز خیلی راحت نمی‏شود بدون تمرین نه با این فرمول و نه با هیچ فرمول بداهه‏ی دیگری نمی‏شود ارتباط برقرارکرد.

پرفسور مک مک گریتی استاد ارشد دانشگاه واشنگتن هستند می‏گویند اگر در بداهه دنبال چیزی به جز تمرین می‏گردید اشتباه آمدید فقط و فقط تمرین است که می‏تواند کمک کند البته به همراه دانستن مهارتها، مثلاً وقتی چند بار پیپ را تمرین کنید ببینید دفعات بعد چقدر راحت می‏توانید از این فرمول استفاده کنید.

پس این یک توضیح مختصر بود و اگر تمایل داشتید در کارگاهی که در دانشگاه شریف برگزار می‏شود برای نخستین بار با موضوع بداهه است و مدرک معتبری هم ارائه می‏شود فکر می‏کنم مطالبش چون مطالب خاص و ارزشمندی است امیدوارم اگر برنامه‏تان اجازه می‏دهد این کارگاه را از دست ندهید.

و در انتها می‏خواهم از شما خواهش کنم که پروانه ‏های زندگی خودتان را پیدا کنید و طوفان به پا کنید. متشکرم.

منبع : بیشترازیک