سخنرانی علمی و تخصصی یکی از انواع سخنرانی است که عموماً به دلیل تخصصی بودن به آن توجه ویژه‌ای نمی‌شود و به همین دلیل است که سخنرانی‌های علمی و تخصصی عموماً خسته کننده هستند. در این مقاله می‌آموزیم که چطور یک سخنرانیی علمی و تخصصی مفید ارائه کنیم.

سخنرانی علمی چیست؟

در اولین گام شاید بد نباشد که به این موضوع نگاه کنیم که سخنرانی علمی چیست؟ سخنرانی علمی از نظر من سخنرانی است است که:

سخنرانی که با قصد بیان اطلاعات علمی برای مخاطبان حرفه‌ای یا نیمه حرفه‌ای تدارک دیده شده است

(البته ممکن است شما این تعریف را نپسندید و یا تعریف دیگری داشته باشید اما در این صحبت مقصود ما از سخنرانی علمی این است)

شناخت مخاطبان در سخنرانی علمی

یکی از مهم‌ترین موضوعات در سخنرانی، شناخت مخاطبان است. که در کار ارائه سخنرانی بسیار اهمیت دارد و بارها و بارها در تمامی دوره‌ها در مورد این صحبت کرده‌ایم.

اگر به درستی مخاطبان خود را بشناسیم، سخنرانی علمی بهتری ارائه می‌کنیم و حتماً توصیه می‌کنم فیلم سخنرانی برای افراد غریبه را مشاهده کنید.

تکنیک های کلیدی در سخنرانی علمی

برای داشتن یک اجرای بسیار خوب و ارزشمند در یک سخنرانی علمی لازم است که تکنیک‌هایی را مد نظر داشته باشیم که در ادامه این مقاله به این تکنیک‌ها خواهیم پرداخت.

فقط به بیان اطلاعات بسنده نکنید

از نکات مهمی که باید به آن توجه ویژه داشته باشیم این است که نباید فقط به بیان اطلاعات بسنده کنیم! اطلاعات بسیار خوب هستند اما کافی نستند. اگر اطلاعات خوبی داریم باید بیان خوبی هم برای اطلاعات داشته باشیم و همین جمله استیو جابز بیانگر این موضوع مهم است:

مشکل جدی افراد تخصصی و علمی، این است که بیشتر به خود محتوا توجه می‌کنند تا نحوه ارائه آن.

این که باید محتوای خوبی داشته باشیم یک اصل بدیهی و مسلم است اما نباید تحت هیچ شرایطی از روش‌های جذاب کردن محتوا و میخکوب کردن مخاطبان در سخنرانی بی بهره بمانیم.

اسلاید سازی در سخنرانی علمی

یکی دیگر از مهارت‌های بسیار کلیدی در هر سخنرانی (علی الخصوص سخنرانی علمی) مهارت اسلاید سازی و ساخت پاورپوینت حرفه‌ای است. (یا حتی ساخت یک پرزی مناسب)

اگر ندانیم که چطور اسلاید‌های جذاب و دوست داشتنی بسازیم، به سراغ روش‌های غلط در ساخت اسلاید می‌رویم که نتیجه خواهد شد پاورپوینت‌ها و اسلاید‌های خسته کننده‌ای که سرشار از متن هستند و هیچ یک از مخاطبان به انها توجهی نمی‌کند و بیشتر مختل فضای آموزش است تا کمک کننده به آموزش

مراقب منابع و ماخذ باشید

از دیگر تکنیک‌هایی که باید در هنگام ارائه هر سخنرانی علمی باید مد نظر داشته باشیم این است که مراقب منابع و ماخذ باشیم و توجه داشته باشیم که:

۱٫منابع ما دست اول و قابل پذیرش باشند (نه مثل ویکی پدیا)
۲٫منابع به روزباشند.
۳٫منابع قابل دسترسی و مورد قبول اساتید باشند.

اشتباهات متداول در سخنرانی علمی

اما در ارائه‌های علمی و پرزنتیشن‌های اشتباهات متداولی وجود دارد که در اینجا قصد دارم فقط سرفصل‌های آن را مطرح کنم و جزئیات هرکدام را در مقاله‌ای جداگانه مطرح کنم:

۱٫بمباران اطلاعاتی( ارائه حجم زیادی از محتوا که باعث عدم درک مخاطب می‌شود)
۲٫استفاده بیش از حد از واژگان تخصصی (گوش کنید به فایل صوتی رایگان کلمات قلنبه سلنبه)
۳٫عدم مدیریت زمان (بیش از حد طولانی شدن صحبت و خسته کننده شدن آن)
۴٫نبود بخش بندی (نگاه کنید به محصول میخکوب کردن مخاطبان در سخنرانی)

تمرینات سخنرانی برای سخنرانی علمی

در مورد تمرینات سخنرانی‌های علمی روش‌های بسیار زیادی وجود دارد که بهترین تمرین‌ها برای این کار عبارتند از

تمرینات تصویر سازی ذهنی (به صورت کامل)
تمرین به تنهایی
تمرین جلوی جمعی از دوستان

قسمت پرسش و پاسخ

یکی از بخش‌هایی که نگرانی زیادی برای بسیاری از سخنرانان علمی به همراه دارد قسمت پرسش و پاسخ در سمینار هاست.

روش پاسخ دادن به سوالات در هر سمینار و برنامه‌ای متفاوت است و اگر بخواهیم چند نکته کلیدی در این رابطه ارائه کنیم باید بگویم که:

اعلام کنید که در انتهای برنامه بخش پرسش و پاسخ وجود دارد.
نسبت به سوالات سعی کنید گارد بازی نشان دهید (حتی اگر واقعاً این قسمت را دوست ندارید)
هر بار که سوالی پرسیده می‌شود، سوال را با ادبیاتی دیگر تکرار کنید و بپرسید که منظور شما این است؟
خودتان را برای سوالات چالشی آماده کنید و برای صحبت‌هایتان منبع داشته باشید.

کلاس های سخنرانی در مشهد

منبع : بیشترازیک